Sfeer in het bos, aan het einde van de zomer
Sfeervolle bosfotografie in de zomer, is dat mogelijk? Ik heb met dat eigenlijk nooit echt afgevraagd - ik ging er min of meer vanuit dat bosfotografie meer iets is voor de herfst.
Nu is het natuurlijk ook wel zo dat het in de zomer wel heel erg vroeg licht wordt, dus met opkomende zon op pad gaan betekent midden in de nacht je bed uit. En door de hogere temperaturen is de kans op mist of nevel ook erg klein.
Maar eind van deze zomer, toen de nachten alweer wat langer werden en de dagen korter, kreeg ik eindelijk weer de kriebels om op pad te gaan om te gaan fotograferen. Ik had op een website van een andere fotograaf prachtige sfeervolle foto's gezien van bos en bomen, en ze waren zeker niet allemaal in de herfst gemaakt. Dus langzamerhand begon ik het besef te krijgen dat ik niet persé tot de herfst hoefde te gaan wachten.
Mijn jaarlijks terugkerende zomer-foto-dip heeft dit keer best lang geduurd, vanaf eind van de winter was ik al niet meer erop uit gegaan om te gaan fotograferen. Uiteraard heeft het overlijden van mijn moeder, begin maart, daar een grote rol in gespeeld. Voor de verwerking van het verdriet en de verkoop (en leeghalen) van haar huis heb ik blijkbaar deze tijd nodig gehad.
Ook weet ik van mijzelf dat ik echt zin moet hebben om te gaan fotograferen. Anders loop ik maar een beetje doelloos rond en vind ik niets interessant genoeg om vast te leggen.
Maar deze ochtend had ik daar totaal geen last van. Eigenlijk vanaf het moment dat ik vanaf de parkeerplaats het bos in liep, zag ik al meteen diverse mooie composities van bijzondere bomen en mooie paadjes.
En zo kwam ik al snel in een soort van 'flow', waarbij ik ogenschijnlijk makkelijk de één na de andere foto maakte.
De verwachte dichte mist bleef uit, dus ik baalde daar wel een klein beetje van.
Maar de combinatie van diverse kromme of vreemd gevormde bomen, de varens en de paden daar doorheen spraken mij toch enorm aan. Zeker toen de zon wat tevoorschijn kwam, waardoor er een mooi lichtspel ontstond op de varens en bladeren.
Hier en daar was het lastig om de compositie te bepalen: een paar stappen naar voren of achteren gaf een totaal ander beeld. Vergelijk de volgende foto maar eens met de vorige:
Een paadje dat je blik de foto inleidt doet het altijd goed. En omdat het (zon)licht op sommige plekken zorgt voor lichtere delen, en op andere voor donkerder delen, krijg je zo een mooi 3-dimensionaal effect in de foto.
Bij het bewerken van een foto benadruk ik vrijwel altijd dit soort contrasten. Grappig is dat ook Carin dit onlangs op een schilder-workshop geleerd en toegepast heeft :-)
Er hoeft niet altijd echt zwart of echt wit in een foto aanwezig te zijn, maar door wat contrast toe te voegen wordt de foto wel sprekender.
Een klassieker in de bosfotografie is uiteraard de boslaan. Een mooi pad met aan weerszijden een rij bomen, die bij voorkeur wat grillig gevormd zijn. En waarbij aan het einde van het pad een wat lichter deel van het bos te zien is.
Zelf probeer ik hierbij altijd te zoeken naar iets dat afwijkt. Bijv. een scheve boom, of een boom met enorme knoesten, of een overhangende tak die de foto bovenin mooi 'afsluit'.
In dit geval was het de scheef gegroeide boom die direct mijn aandacht trok. Maar ook de lichtere stammen en het gat in de boom rechts helpt om het een interessante foto te maken.
Toen de zon eenmaal wat hoger stond, kreeg die voldoende kracht om het vocht in het bos wat te laten verdampen. En zo ontstond, tot mijn grote vreugde, ineens toch nog wat extra sfeer.
Hier werd mijn aandacht getrokken door de bladeren en de varens eronder, die samen een soort "S" vormden, prachtig belicht door de zon.
Op zo'n moment is het eigenlijk puur toeval of je op de juiste plek bent om een mooie foto te kunnen maken. Al helpt het altijd wel om richting de zon te gaan lopen, om zo de lichtharpen met tegenlicht te kunnen zien en fotograferen.
Het was voor mij toch wel een grote verrassing dat de (nog) groene varens en de bomen nog vol in blad zo fotogeniek konden zijn. Met een beetje damp en de zon die door het gebladerte scheen, ontstonden zo prachtige, bijna jungle-achtige schilderijtjes.
Ik geef zeker toe dat ik dit in Lightroom en Photoshop nog verder benadrukt heb. Met wat licht-accenten hier en het iets donkerder maken daar, komt er wat meer contrast en (dus) leven in de foto. En met een subtiel Orton-effect krijg je die mooie zachtheid in het beeld.
Dezelfde locatie, bijna dezelfde foto, maar nu in liggend formaat. Ik kan zelf niet kiezen...
En nog een foto, waardoor je het idee krijgt in een sfeervolle (Nederlandse) jungle te zijn:
Bij de volgende drie foto's heb ik me wat meer uitgeleefd in Lightroom. Gewoon omdat het kan 😉 en om eens te kijken wat ik van een foto kan maken waar niet zo heel bijzonder of mooi licht in zit.
Maar ook nu bestaat dit vooral uit het lichter en donkerder maken van delen van de foto ("dogde en burn"), en een Orton effect om er wat meer "zachtheid" in te krijgen.
Ik ga zeker nog eens terug naar deze locaties, om te kijken welke foto's ik met andere licht- en mist-omstandigheden hier kan maken.
De laatste foto is een prachtig doorkijkje naar een cluster van berken. De zon stond daar intussen vol op, dus de witte basten werden bijna uitgebeten wit.
Ter plekke heb ik dus al flink onderbelicht, om dit uitbijten te voorkomen. Maar in de nabewerking heb ik dit nog wat verder aangezet.
Door daarna toch weer een klein beetje licht "terug te schilderen" op de voorste bomen, hebben die toch nog wat doortekening en diepte gekregen.
Eigenlijk ga ik nooit zover in mijn nabewerkingen, maar ik vond het in dit geval toch wel erg leuk om eens te doen. En ik was ook wel geïnspireerd door schilderwerk van Carin, waar het heel normaal is om zo te werk te gaan 😊
Tenslotte
Het was een heerlijke ochtend fotograferen, de inspiratie en flow was er eindelijk weer eens sinds tijden.
En ik heb gezien en meegemaakt dat ook bosfotografie in de zomer prima te doen is. Je hebt niet altijd de mooie herfstkleuren nodig, en ook mist of nevel is niet persé nodig. Als er maar mooi licht is, en er interessante bomen te vinden zijn.