Fotograferen in de fotohutten van Bence Máté in Hongarije, wat een ervaring
Ik heb het terug moeten zoeken, maar al in juli 2019 kreeg ik van Jody Zweserijn de vraag of ik het leuk zou vinden om eens te mee te gaan fotograferen in de fotohutten van Bence Máté, in Hongarije. Maar ja, wie mij een beetje kent, weet dat vogelhut-fotografie niet echt mijn ding is. Een hele tijd stilzitten, wachten tot (eigenlijk zelfs 'of') er iets leuks langs komt, niet zo heel veel creatieve foto-mogelijkheden, en een achtergrond/omgeving die meestal in één oogopslag op de foto herkenbaar is als vogelhut-setting: ik zoek toch liever andere onderwerpen.
Maar, in juli 2021 keek ik er toch iets anders tegenaan. Met mijn frozen shoulder kon ik fotografisch niet zo heel veel. En vanwege Covid zaten andere vakanties/reizen er ook niet echt in. Dus zo ontstond het plan om in mei 2023 (tijdens mijn 3 maanden sabbatical) toch een week samen naar Hongarije te gaan 🙃
De week bij de fotohutten begint op zaterdag met een lunch, en duurt tot en met de zaterdagochtend een week later. Omdat Jody graag met de auto wilde gaan (wat ook makkelijker is met meenemen van alle fotospullen), zijn we al vrijdagochtend vroeg vertrokken. Rustig aan rijdend kwamen we zo eind van de middag bij de Duits-Oostenrijkse grens, waar we in een eenvoudig hotel overnachtten in Neuhaus am Inn, vlakbij Schärding. Dit is een mooi kleurig stadje, waar we lekker hebben zitten eten met een Duits biertje erbij 😋
Zaterdagochtend gingen we weer bijtijds op pad (na ons zelf meegenomen ontbijt in de kamer te hebben gegeten), zodat we inderdaad rond lunchtijd bij de boerderij van Bence in Hongarije aankwamen. Deze ligt vlakbij Pusztaszer, zo'n anderhalf uur rijden ten zuid-oosten van Boedapest.
Iedere gast van het internationale fotografen-gezelschap had een bepaalde kleur prikker toegewezen gekregen, en zo kon je zien op welke dag je in de ochtend of middag in welke hut zou komen te zitten. In principe zit je steeds met z'n tweeën in een hut, en de hele week ook met dezelfde persoon. Alleen in de luxe hutten "Theatre" en "Cinema" kan je met z'n 3-en gaan fotograferen.
In de hut "Theatre" begonnen Jody en ik ook die eerste middag, samen met een Thaise fotografe, (bij)genaamd "Vac".
De hut is zeer luxe, met lekker comfortabele bureaustoelen en prachtige, zelfgemaakte metalen statief-'zuilen'. Hier zaten al twee balhoofden op, dus je kon twee camera's monteren, en ze waren in vrijwel alle richting te bewegen. Met het water op ooghoogte kan je zo prachtig het spektakel van vogels gaan vastleggen.
En een spektakel was het zeker. De eerste tijd heb je eigenlijk geen idee wat en waar je allemaal moet fotograferen, en ben je constant aan het proberen om alle actie in de gaten te houden en op tijd af te drukken.
Na een sessie van zo'n 4 á 5 uur fotograferen was het langzamerhand tijd voor het avondeten. Even opfrissen op de kamer (ik had lekker een kamer in het nieuwe gebouw, voor mijzelf, met gedeelde badkamer) en dan aanschuiven bij een lekkere maaltijd. Lekker buiten, aan lange picnic-tafels.
Gelukkig was het 's avonds nooit een hele zware maaltijd. Want daarna was het eigenlijk al meteen tijd voor bed.
We zouden de volgende ochtend al rond 5:00u weggebracht gaan worden naar de "Hoopoo black" hut. Lang leve de zonsopkomst, die op 21 mei al best heel vroeg is 😧
Ontbijten kan je zelf doen in de keuken/woonkamer in de voormalige boerderij, waarbij je gewoon kan pakken en eten en drinken waar je zin in hebt. Maar dat moest dus wel vóór 5:00u...
Met een auto of busje wordt je dan door één van de gidsen naar de fotohut gebracht. Vaak met nog één of twee andere stellen, die naar een andere hut worden gebracht.
Bij de hut wordt wat toelichting gegeven, gechecked of alles in orde is, en het luik van de hut wordt geopend. Vervolgens is het een kwestie van statieven neerzetten, rustig gaan zitten, en wachten wat er komen gaat...
Zo zat je in de ochtend meestal van ongeveer 05:30u tot zo'n 10:30u á 11:00u, waarna je weer opgehaald werd voor de lunch.
Ook de lunch (gezamenlijk, rond 12u) was altijd uitstekend verzorgd, met voor- en hoofdgerecht, en een dessert. Er stond altijd water en een lekkere zelfgemaakte limonade op tafel, maar je kon ook zelf (met aanstreeplijst) iets anders te drinken pakken.
Daarna was het fijn om even tijd voor jezelf te hebben tot ongeveer 14u. Tijd om backups van de foto's te maken, batterijen weer op te laden, eventueel de foto's op de laptop bekijken, of gewoon even op bed te gaan liggen of wat bij kletsen in de schaduwrijke tuin.
Vervolgens werd je weer naar een andere fotohut gebracht, waar je tot ongeveer 18u/18:30u kon gaan fotograferen.
Zoals in een speciale hut voor het fotograferen van de ijsvogel. Er was daar een wand waar de ijsvogel een nest kon maken, er stond een mooie tak waar ze op konden landen en zitten, en voor de winterperiode was er een bak met water waar ze vissen kunnen gaan vangen. En het was zelfs mogelijk om zelf een tweetal lampen aan te zetten voor extra licht.
Het bijzondere is ook dat je gedurende de week een kans hebt om er 's morgens te fotograferen met (opkomende) zon in de rug, en een keer eind van de middag, met tegenlicht.
Bijzonder aan de fotohutten van Bence is ook dat het er zoveel zijn, op diverse locaties en bij verschillende soorten habitats.
Zo wist één van de gidsen dat er een steenuil broedde in een boomstam bij een bepaalde hut. En zo kon ik deze foto maken van de steenuil, met tor, die bijna land bij zijn nest. En als bijvangst kwam er ook nog een torenvalkje kijken.
Rondom de boerderij zat een kolonie met siesels, die ook té leuk zijn als foto-onderwerp. Een uit de keuken meegenomen cherry-tomaatje vonden ze best lekker 😋
Maar moeder siesel die een jong verplaatste naar een ander nest, tijdens onze lunch-pauze, was helemaal een leuke bonus.
Een ander hoogtepunt (voor mij, en gelukkig ook voor Jody) waren de hutten bij een kolonie met bijeneters.
Samen met de ijsvogel is dit toch wel één van de meest fraai gekleurde vogels, en door de onderlinge interactie (lees: ruzies om een plekje op een takje, maar ook het verliefd overgeven van een gevangen bijtje) waren ze zeer fotogeniek.
Volgens de standaard planning kan je ook hier een keer in de ochtend en een keer in de middag gaan fotograferen. Maar omdat we het allebei nogal spectaculair vonden, en een ander koppel dat duidelijk niet vond, konden we nog een keer een extra ochtend hier naar toe :-)
Op de foto hieronder zie je de setting van de twee fotohutten bij de bijeneters. Er was een kuil waar ze in de wanden hun nesten konden maken. En dit alles was op een stuk grond waar ook een heleboel paarden rondliepen van de manege/paardenfokker van wie het land was.
Op de onderste foto kan je zien hoe we in fotohut "The Theatre" zaten, met al onze grote lenzen ;-)
Een andere spectaculaire fotohut is "The cinema". Ook dit is een luxe hut, met fijne stoelen en water op ooghoogte.
Door het goudgele riet op de achtergrond kon je hier fantastisch de Kwak fotograferen, die er kwam vissen op kleinere of grotere vissen.
Naast diverse fotohutten die bij het water gebouwd zijn (overigens allemaal door Bence Máté zelf), waren er ook diverse hutten die in een bosachtige omgeving stonden.
Deze lijken nog het meest op de fotohutten die er ook in Nederland zijn, met een vijvertje vóór de hut, waar de vogels kunnen komen drinken of badderen.
Naast de vele 'standaard' bosvogels zoals vink, pimpelmees, koolmees en lijster waren er ook een paar (voor mij) bijzondere en spectaculaire soorten. Zoals de appelvink (rechtsboven), sperwer (linksonder) en de gaai (rechtsonder).
Bij de gaai konden we zelf met een ingenieus systeem met touwen een spiegel zo draaien dat we het zonlicht van achter de gaai konden laten weerspiegelen. En hoop gedoe, maar wel met een fraai resultaat door de nu van achteren belichte waterspetters 🙂
Een ander hoogtepunt in één van de boshutten: de havik!
Wat een enorme vogel is dat, en wat is die enorm voorzichtig. We zaten al tijden muisstil in de hut, toen we hem (haar?) ineens uit het niets zagen verschijnen.
We wisten dat we moesten wachten met foto's maken tot de havik zich op zijn gemak zou voelen. Maar vol in de adrenaline en met de adem in viel het niet mee om niet toch snel die sluiter in te drukken.
Pas na zo'n 5 minuten rondkijken vond de havik het veilig genoeg om het water in te stappen, te gaan drinken en te gaan badderen.
Toen durfden wij ook eindelijk weer normaal te ademen, en konden we eindelijk beginnen met het fotograferen. Als hij je dan zo strak aankijkt (door het spiegelglas van de fotohut, hij zou ons niet moeten kunnen zien), dan heb je het kippenvel wel op de armen!
Gedurende de week werd het gebrek aan slaap wel merkbaar. Iedere avond rond 21:00u á 22:00u naar bed, en dan weer tussen 4:00u en 5:00u opstaan is toch heel wat anders dan mijn kantoorbaan van 08:30 - 17:30 🤭 De behoefte aan een middag-dutje na de lunch werd dan ook steeds groter naarmate de week vorderde.
Maar op een enkele korte irritatie na (bijv. over een ander stel dat maar bleef zeuren over de slechte achtergrond bij de bijeneters, of het naar mijn mening iets te veel kletsen door Jody terwijl we op een sperwer zaten te hopen en wachten 😉) is het toch wonderbaarlijk hoe goed ik de week ben doorgekomen. Na een dip op donderdag ging het vrijdag en zaterdag alweer een stuk beter.
Al was het soms wel moeilijk om wakker te blijven als je in zo'n (warme) hut zit te wachten op iets leuks wat tevoorschijn komt. Maar dan hielp een kletspraatje met Jody ook altijd wel om niet weg te zakken.
Die zaterdag zijn we, na nog een prachtige foto-sesie in fotohut "The Theatre", al vóór de lunch vertrokken, zodat we redelijk op tijd weer bij de Duits-Oostenrijkse grens bij ons hotel zouden aankomen.
Wel weer in Neuhaus am Inn, maar in een ander hotel dit keer.
En zondag dan weer de rest van de reis naar huis toe, waar mijn eigen bedje en een nacht uitslapen op mij wachtte...
Tenslotte:
Fotograferen vanuit een (vogel)fotohut zal nooit mijn grote passie worden. Maar ik vond het toch wel enorm leuk om dit zo eens meegemaakt te hebben.
De grote variatie aan verschillende hutten, met verschillende vogels en dieren, is toch echt een grote meerwaarde. En ook de hele goede en fijne verzorging gedurende de week door de medewerkers (gidsen, kok, schoonmaaksters) van Bence was zeer prettig.
Verder was het ook gezellig om met Jody op pad te zijn geweest. Met een totaal vreemde lijkt mij het best lastig om zo vaak en lang in een fotohut te zitten. Maar met Jody ging dat prima, ook op de lange heen- en terureis in de auto. En Jody kon mij nu ook regelmatig nog wat goede fototips geven (omdat zij al vaker in deze hutten was geweest).
Waarschijnlijk lukt het zelfs om meer creatieve foto's te maken als je hier vaker naar toe gaat, maar ik ben nu al wel zeer tevreden met alle (duizenden) foto's die ik gemaakt heb. Ook zal zijn de meeste foto's meer registrerend dan creatief, toch zijn ze door het mooie licht, de bijzondere (lage) standpunten, de actie van het vissen vangen of de onderwerpen voor mij zeer geslaagd!
Wil je nog meer van mijn Hongaarde fotohut foto's zien, neem dan zeker een kijkje in mijn portfolio.
En er is ook een leuke documentaire op Youtube over Bence Máté, waarin je kan zien hoe hij zelf al deze fotohutten heeft gemaakt en steeds verder heeft verbeterd. Aanrader!
Voor meer informatie over de fotohutten van Bence Máté kan je ook op zijn website terecht.